BUDOWA INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ - KROK PO KROKU CZ.3 APARATURA MODUŁOWA - BEZPIECZNIKI

Jakie jest ich zadanie ? Stanowią one podstawową część ochronną każdej instalacji elektrycznej, w tym wszystkich obwodów. Często mogą one ochronić zdrowie lub nawet życie osobie korzystającej z urządzenia. Są one obowiązkowym elementem układu instalacji elektrycznej. Działają na zasadzie wyłącznika, który przy pojawieniu się niebezpieczeństwa automatycznie się uruchamia. Energia dostarczana jest do budynków z sieci elektrycznej. Po drodze mija ona skrzynkę w której znajdują się bezpieczniki, a następnie jest dzielona na obwody. Przykładowo w gospodarstwie domowym rozróżniamy dwa typy obwodów: jeden z nich zasila sieć oświetleniową, a drugi trafia do gniazd. Ogólna nazwa „bezpiecznik” niesie za sobą szereg rodzajów na jakie możemy je podzielić.

Pierwszym z nich jest bezpiecznik topikowy. To najczęściej pojawiająca się opcja bezpiecznika, znajdującego się w instalacji elektrycznej. Cechuje się niezwykle prostą konstrukcją budowy jak i również zasadą działania. To element małych rozmiarów. Standardowo składa się on z elementów takich jak: wkładka topikowa, wstawka kalibrowa, podstawa bezpiecznikowa, nośnik i osłona. Z tych wszystkich wymienionych wyżej elementów najważniejszą rolę odgrywa wkładka topikowa. Można spotkać się też z uproszczonym nazewnictwem takim jak „topik”. Jest to zazwyczaj cienki, miedziany drut lub srebrna taśma. Tą część bezpiecznika umieszcza się w ceramicznej obudowie wypełnionej piaskiem kwarcowym. Bez niej funkcjonalność tego rodzaju bezpiecznika jest nierealna, dlatego jest to nieodłączny element. W takim razie jak to działa ? Podczas, gdy prąd przepływa przez instalację, osiąga ona daną temperaturę. Wszystko zależy od wysokości natężenia. Im obciążenie jest większe, tym topik szybciej się nagrzewa. Co się dzieje, gdy jest „za gorąco” ? Właśnie w takiej skrajnej sytuacji bezpiecznik topikowy- jak sama nazwa wskazuje zaczyna się topić. To działanie doprowadza do zapalenia się łuku elektrycznego, który znika dopiero, gdy wartość natężenia jest równa zeru, a prąd przestaje płynąć. Bezpiecznik musi jak najszybciej odciąć dopływ energii, a więc urządzenie musi w zawrotnym tempie ugasić łuk elektryczny. W tym momencie rolę odgrywa piasek kwarcowy, który rozprasza zapłon i ochładza łuk.

Kolejnym typem bezpiecznika jest bezpiecznik automatyczny. Jego zamontowanie jest bezproblemowe. Wkręca się go w odpowiednie gniazdo lub umieszcza w przeznaczoną dla bezpieczników i wyłączników tablicę. Jego najważniejszą częścią jest bimetalowa blaszka, która pod wpływem zbyt wysokiego natężenia odkształca się i przerywa obwód prądu. W przeciwieństwie do klasycznych topików ten rodzaj bezpiecznika jest wielorazowy. Wystarczy go z powrotem włączyć.

Bezpiecznik przepięciowy często nazywany również ogranicznikiem przepięciowym ma za zadnie przejąć falę przepięciową i odprowadzić ją do uziomu, a nie do instalacji. Mają one trzy typy, które są oznaczone literami: B+C, C, D. Podzielmy je na konkretne rodzaje. Pierwszym z nich jest ogranicznik przepięć iskiernikowy. Charakteryzuje się on dwiema elektrodami, które są od siebie oddalone i podczas wystąpienia zwarcia prąd udarowy kierowany jest do ziemi. Następnym jest ogranicznik przepięć warystorowy. Ten model produkowany jest do określonych napięć. Montując bezpiecznik przepięciowy trzeba pamiętać o odpowiednim miejscu umieszczenia. Należy zamontować go w skrzynce rozdzielczej i podłączyć do niego przewody fazowe. Powinien znajdować się przed wyłącznikami różnicowoprądowymi od strony zasilania i jednocześnie za głównymi zabezpieczeniami nadmiarowo-prądowymi. Czy ogranicznik jest konieczny ? Otóż odpowiedz jest prosta. Zabezpiecza on całą instalację oraz sprzęty które są do niej podpięte. Najczęściej do spięć może dochodzić podczas burzy, dlatego posiadacze ograniczników przepięciowych mogą być spokojniejsi. 

W rodzinę bezpieczników wchodzi też wyłącznik nadprądowy. W naszej ofercie można znaleźć renomowaną firmę HAGER, VCX i EATON. Są one liderami w produkcji tego rodzaju wyłączników. Te elementy instalacji elektrycznej służą do między innymi do ochrony ludzi przed porażeniami prądowymi przy dotyku bezpośrednim lub pośrednim, chronią przed uszkodzeniami urządzeń podłączonych do danego obwodu i zabezpieczają przed wystąpieniem pożaru. Wyłączniki nadprądowe możemy podzielić na wiele kategorii ze względu na rozmiar, charakterystykę czy prąd znamionowy. Rozmiar określa się nazewnictwem ilości faz, czyli na rynku mamy cztery rodzaje: jednofazowe, dwufazowe, trzyfazowe i czterofazowe. Fazy nazywa się również biegunami, jednak jest to w obecnym czasie mniej spotykana i używana nazwa. Należy pamiętać, aby każdy obwód elektryczny był zabezpieczony osobnym wyłącznikiem. Budowa wszystkich wyłączników nadprądowych jest skonstruowana w taki sposób, aby ich montaż był możliwy na szynie DIN. Wyłączniki składają się z pięciu elementów: wyzwalacz zwarciowy, wyzwalacz przeciążeniowy, komora gaszenia łuku elektrycznego, styk stały lub ruchomy. To co widać na zewnątrz od przodu to dźwignia, która umożliwia włączanie i wyłączanie prądu w obwodzie. Wyłącznik powinien zostać dobrany do wartości mocy napięcia znamionowego, który jest określany dzięki wartości prądowej, przewodzonej w ciągły i bezawaryjny sposób.Charakterystyka czasowo-prądowa tych bezpieczników oznacza szybkość działania, czyli to w jakim tempie zadziała on podczas wystąpienia awarii. Tutaj też podział jest na cztery rodzaje oznaczone odpowiednimi literami. Oznaczenia te określają również klasę zabezpieczeń.