ELEMENTY APARATURY ELEKTRYCZNEJ - PRZEKAŹNIKI ELEKTRYCZNE: NIEZBĘDNE OGNIWO NOWOCZESNYCH INSTALACJI

Przekaźniki to stosunkowo niewielkie urządzenia, których zadaniem jest otwieranie i zamykanie obwodu elektrycznego. Do swojej pracy wykorzystują pole elektromagnetyczne, które wytwarza cewka elektryczna – jeden z kluczowych elementów przekaźnika elektromagnetycznego. Ich rodzaj dobieramy w zależności od funkcji, jaką mają pełnić. Mogą to być m.in. styczniki, przekaźniki fotoelektryczne, programatory czasowe, czujniki czy regulatory temperatury. Przekaźniki stosuje się w przemyśle, budownictwie, a także w instalacjach smart home. Mogą również obsługiwać prądy o wysokim natężeniu, skutecznie i w pełni kontrolowanie załączając i rozłączając obwody.

Przekaźniki pełnią wiele zadań m.in.:

• przełączanie obciążeń o dużej mocy,

• zwielokrotnianie sygnałów,

• separacje obwodów wyjściowych.

Budowa przekaźników może być różna. Najprostsze modele posiadają elektromagnes oraz styki ruchome z blaszką, która pod wpływem pola elektromagnetycznego – generowanego przez cewkę po przepływie prądu – ulega dociśnięciu, w wyniku czego zamyka obwód elektryczny. Dzięki zastosowaniu cewki zwojowej, generującej pole elektromagnetyczne, energia elektryczna zostaje przekształcona w mechaniczną, co umożliwia zwieranie lub rozwieranie styków.

Główne parametry przekaźników to:

• napięcie znamionowe,

• rezystancja,

• moc.

Napięcie znamionowe to maksymalne napięcie prądu elektrycznego, jakie może być podane na urządzenie w sposób ciągły. Wartość ta jest zawsze podawana przez producenta i musi być uwzględniona przy projektowaniu oraz użytkowaniu instalacji.

Rezystancja to wielkość oporu przepływającego prądu w obwodzie elektrycznym, wyrażana w omach.

Pobór mocy określa zużycie prądu przez urządzenie. Moc podaje się w watach (W).

Przekaźniki elektryczne mają zwykle małe rozmiary i obsługuje się je prądem o małym natężeniu. Aparaty te mogą jednak obsługiwać urządzenia o dużym obciążeniu np. silniki lub grzałki.

Przekaźniki posiadają parametry, które dostosowują je do tworzonego układu.

• Napięcie cewki decyduje o działaniu przekaźnika, wartości napięcia mogą wynosić: 3V,5V,12V lub 24V.

• Odporność cewki na zakłócenia

• Napięcie między stykami

• Szybkość przełączania

• Trwałość oraz odporność na uszkodzenia

Przekaźniki elektromagnetyczne są powszechnie znane i mają prostą budowę. W ich skład wchodzi cewka elektryczna posiadająca wiele zwojów, styki NO (normalnie otwarte) i NC (normalnie zamknięte), popychacz i styk ruchomy. Przekaźniki tego typu mają wiele zastosowań. Mogą współpracować z zegarami sterującymi, wyłącznikami i przyciskami sterowniczymi. Ich zaletą jest zdolność przełączania obciążeń zarówno prądu przemiennego (AC), jak i stałego (DC), brak strat mocy oraz niski prąd upływu. Mogą jednocześnie obsługiwać kilka obwodów roboczych i są niewrażliwe na stany przejściowe.

Przekaźniki czasowe mierzą czas, który można regulować i dostosowywać do potrzeb użytkownika. Ich zadaniem jest opóźnione włączanie lub wyłączanie urządzeń, odmierzanie cykli pracy czy przerw. Mogą być jednofunkcyjne, dwufunkcyjne lub wielofunkcyjne. Sterują np. wentylacją, oświetleniem czy ogrzewaniem. Montuje się je na szynach DIN, a głównym parametrem jest czas, który można ustawiać w zakresie od kilku milisekund do 10 dni.

Przekaźniki termiczne / przeciążeniowe jak nazwa wskazuje chronią silniki przed przegrzaniem. Kontrolują temperaturę uzwojeń silników, podniesienie ich efektywności pracy, mają wpływ na zapobieganie zanikowi faz, kontrolują ciągłość pracy silnika. Są montowane w obwodach roboczych oraz do styczników. Sterowanie silnikiem jest ściśle połączone ze stykami przekaźników termicznych. Głównym zadaniem tych urządzeń jest kontrola temperatury uzwojenia silnika elektrycznego. Temperatura sinika ulega zmianie pod wpływem płynącego prądu przez obwód zasilający. Przekaźniki termiczne posiadają zaprogramowane wartości graniczne. Zabezpiecza to silnik przed uszkodzeniem, podnosi produktywność urządzeń, wydłuża żywotność silnika, gwarantuje maksymalną stałą pracę .

Przekaźniki pomiarowe i monitorujące kontrolują napięcie, badają wielkości elektryczne w trójfazowych układach elektronicznych. Jednak ich główną zaletą jest ochrona i zapewnienie bezproblemowego przebiegu danych procesów. Rejestrują i monitorują warunki pracy sieci i urządzeń, badając usterki, awarie fazowe, prądowe, napięciowe, termiczne i izolacyjne. Przekaźniki mogą być jednofunkcyjne lub wielofunkcyjne. Zależne jest to od ich modelu. Wyróżnia się wiele rodzajów przekaźników pomiarowych i monitorujących: nadprądowe, napięciowe, mocy, kątowe i inne. Stosuje się je w automatyce energetycznej i przemysłowej, a także obiektach użytkowych i komercyjnych.

Przekaźniki priorytetowe umieszcza się w układach elektrycznych. Kontrolują wartość prądu w obwodzie i mogą współpracować z przekładnikami prądowymi. Przekaźniki te stosuje się, gdy w obwodzie prądowym znajdują się i są podłączone co najmniej dwa odbiorniki dużej mocy. Mogą pracować niezależnie. Jeśli zadziałały by jednoczenie, spowodowało by to uruchomienie zabezpieczeń prądowych. Mają zdolność sterowania urządzeniami priorytetowymi i niepriorytetowymi. Kontrolują poziom napięcia zasilania, a także zabezpieczają instalację przed przeciążeniami. Nie są jednak w stanie zastąpić wyłączników nadmiarowoprądowych. Montuje się je na szynach DIN.

Przekaźniki bezpieczeństwa wychwytują błędy w funkcjonowaniu maszyn i instalacji oraz zwiększają poziom bezpieczeństwa. Zapobiegają wystąpieniu usterek i chronią sprzęty przed uszkodzeniem. Przekaźniki tego typu monitorują wiele funkcji bezpieczeństwa. Wykorzystuje się je w budownictwie, przemyśle, produkcji. Zadaniem tych przekaźników jest odłączenie zasilania, gdy pojawi się zagrożenie lub awaria. Mogą także redukować prędkość pracy maszyn. Przekaźniki bezpieczeństwa mogą być jednofunkcyjne- kontrolują pojedynczą aktywność, lub wielofunkcyjne- zastępują kilka przekaźników jednofunkcyjnych na raz. Są one bardziej praktyczne i chętniej wybierane. Oszczędzają miejsce w panelu instalacyjnym i są proste w montażu. Głównymi funkcjami przekaźników bezpieczeństwa są: kontrolowanie redukcji prędkości pracy elementów ruchomych maszyn, awaryjne zatrzymywanie obwodu, ograniczanie i kontrola dostępu do stref niebezpiecznych, badanie granic bezpieczeństwa.

Przekaźniki statyczne są cichymi urządzeniami. Ich działanie wykorzystuje elementy elektroniczne, magnetyczne i optyczne. Nie posiadają elementów ruchomych. Mogą być jedno lub trójfazowe. W zależności od rodzaju sterowane są prądem stałym lub przemiennym. Przekaźniki tego typu są odporne na wstrząsy oraz są wydajne i kompatybilne z układami logicznymi. Ich zaletą jest brak odbić styków i brak iskrzenia styków. Mogą wytrzymać duże udary prądowe. Są odporne na zapylenie. Stosuje się je w piecach elektrycznych i indukcyjnych, suszarkach, systemach lutowniczych, taśmach pakujących, kserokopiarkach, dmuchawach i wentylatorach przemysłowych jak i wielu innych. Podobnymi urządzeniami są przekaźniki bistabilne, monostabilne i priorytetowe.

Przekaźniki elektryczne pełnią kluczowe funkcje w systemach elektrycznych, wpływając na ich efektywność i bezpieczeństwo. Ich odpowiedni dobór warto powierzyć ekspertom. Są niezastąpione w przemyśle, budownictwie, motoryzacji oraz technologii smart home. Dzięki nim możemy programować czas pracy urządzeń i zapewnić niezawodność instalacji.

Zapraszamy do hurtowni elektrycznej Elprice.pl, gdzie znajdą Państwo szeroką gamę przekaźników renomowanych firm, takich jak EATON, F&F, Relpol.