ELEMENTY APARATURY ELEKTRYCZNEJ - PRZEŁĄCZNIKI: OD PROSTEJ FUNKCJI DO ZAAWANSOWANYCH ROZWIĄZAŃ

Przełączniki, ogólnie rzecz biorąc, to elementy stykowe służące do przełączania obwodów elektrycznych, co powoduje zmianę ich konfiguracji. Przełączniki zwane „sieć-agregat” umożliwiają bezpieczną zmianę źródła zasilania dla danej instalacji. Agregaty prądotwórcze, elektrownie lokalne, sieci energetyczne, systemy energetyczne czy inne punkty z dostępem do sieci korzystają z odpowiednich dla siebie źródeł wytwarzających energię elektryczną. Przełączniki „sieć-agregat” wykorzystuje się do przełączania zasilania pomiędzy tymi źródłami. W przypadku nagłego odcięcia energii lub problemów technicznych pozwalają one na przełączenie poboru energii elektrycznej na agregat lub inne źródło zasilania.
Przełączniki znajdują również zastosowanie w elektrotechnice. Urządzenia te montuje się na ogół w rozdzielnicach elektrycznych, gdzie służą do sterowania przepływem prądu w danym obwodzie. Są one podstawowymi i w zasadzie niezbędnymi elementami instalacji elektrycznej, a ich głównym zadaniem jest włączanie lub wyłączanie zasilania.
Rodzaje przełączników
- Przełączniki jednopozycyjne - posiadają pozycje ON (włącz) i OFF (wyłącz). Wyglądem przypominają dźwignię, przycisk lub pokrętło i służą do zamykania lub otwierania obwodu elektrycznego.
- Przełączniki dwupozycyjne - np. dwubiegunowe, posiadają dwie pozycje. Mogą być stosowane do kontrolowania dwóch oddzielnych obwodów.
- Przełączniki trójpozycyjne - posiadają trzy odrębne pozycje pełniące różne funkcje.
- Przełączniki czasowe - automatycznie zamykają lub otwierają obwód w określonym czasie. Stosowane w instalacjach świetlnych, ogrzewaniu, klimatyzacji itp.
- Przełączniki bezdotykowe - wykorzystują czujniki ruchu lub są sterowane zdalnie. Są często stosowane w technologiach smart home i systemach automatyki budynkowej, umożliwiając łatwe i bezpieczne sterowanie urządzeniami elektrycznymi.
- Przełączniki krzywkowe - mogą posiadać obudowę lub być jej pozbawione. Dostępne są modele montowane na szynie DIN. Służą do regulacji przepływu prądu w kilku obwodach.

Podział ze względu na budowę
- Przełączniki tablicowe - proste w obsłudze i niezawodne. Stosowane w obwodach głównych oraz pomocniczych. Montowane na płytach czołowych, w rozdzielniach lub panelach sterujących.
- Przełączniki nożne - stosowane na liniach produkcyjnych do sterowania maszynami. Zapewniają wygodę obsługi bez użycia rąk.
- Przełączniki przyciskowe - działają w formie monostabilnej lub bistabilnej, mają prostą formę przycisku montowanego na tablicy lub płycie.
- Mikroprzełączniki - małe urządzenia stosowane w obwodach elektronicznych, aktywowane wciskanym trzpieniem.
- Przełączniki typu Rocker - popularne w elektronarzędziach, oświetleniu i sprzęcie AGD.
- Przełączniki typu Dip-switch - stosowane w elektronice do zmiany konfiguracji urządzeń.
- Przełączniki suwakowe - używane w sprzęcie muzycznym, zabawkach, posiadają proste sterowanie.
- Przełączniki krokowe - działają obrotowo, regulując moc lub prędkość urządzeń.
- Przełączniki dźwigniowe - używane w konsolach lub kokpitach pojazdów.
- Joysticki - umożliwiają sterowanie w różnych kierunkach.
- Przełączniki stacyjkowe - stosowane w samochodach i aplikacjach wymagających ograniczonego dostępu.
Przełączniki monostabilne i bistabilne
-
Przełączniki monostabilne - tryb monostabilny określa działanie, polegające na sterowaniu urządzeniami wyzwalanymi impulsem lub załączane na konkretny czas np. bramy garażowe lub lampy oświetleniowe. Mono znaczy jeden, pojedynczy, czyli chodzi tu o jednorazowe wysłanie sygnału do urządzenia, co spowoduje włączenie bądź wyłączenie urządzenia w danym czasie. Tryb monostabilny to po prostu tryb czasowy z zasadą działania zbliżoną do choćby łącznika dzwonka do drzwi.
-
Przełączniki z trybem bistabilnym - tu zmiana stanu następuje po każdym naciśnięciu. Styki przełącznika pozostają w pozycji na którą zostały przełączone aż do następnej ingerencji użytkownika. Tutaj za przykład może posłużyć zwykły włącznik światła.
Jaka jest różnica pomiędzy przełącznikiem a przyciskiem? Przełączniki to urządzenia, które działają poprzez trwałą zmianę położenia styków. Przerwanie obwodu następuje dopiero po ponownym przełączeniu przełącznika.
Przyciski (np. łączniki dzwonkowe) działają natomiast w chwili ich naciskania. Gdy nacisk ustaje, urządzenie przestaje działać, np. dzwonki do drzwi czy domofony.
Przełączniki, podobnie jak przyciski, posiadają oznaczenia NO i NC:
- NO (styk zwierny, normalnie otwarty) oznacza, że przełącznik jest w trybie „Off”, czyli wyłączony.
- NC (styk rozwierny, normalnie zamknięty) oznacza, że przełącznik jest w trybie „On”, czyli włączony.
Skróty DPDT, DPST, SPDT, SPST służą do specyfikacji technicznej produktów:
- SPST - to przełącznik z jednym stykiem. Jego zadaniem jest łączenie lub rozłączanie pojedynczego terminala. Jest to najprostszy model urządzenia, znany jako przełącznik pojedynczy.
- SPDT - łączy lub rozłącza wspólny terminal z jednym z dwóch innych terminali. Przełączniki tego typu mają jeden biegun, dostępny wyłącznie dla jednego obwodu. Jest to przełącznik jednobiegunowy.
- DPST - działa jak dwa oddzielne przełączniki SPST, które są połączone w jednym urządzeniu.
- DPDT - składa się z pary wyłączników typu „On-Off”, które działają wspólnie. Używany jest w sieciach elektrycznych, ponieważ umożliwia włączanie zarówno połączeń neutralnych, jak i tych pod napięciem. Jest to przełącznik dwubiegunowy, posiadający dwa bieguny zamiast jednego oraz styki przełączane.

Hurtownia Elprice oferuje szeroką gamę przełączników elektrycznych renomowanych firm, takich jak EATON, VCX, Hager czy Spamel. W naszej ofercie znajdą Państwo m.in.:
- Modułowy przełącznik sieć-agregat czteropolowy marki Spamel
To urządzenie zapewnia stabilne działanie sieci elektrycznej. Posiada cztery pola przełączania, co umożliwia stały przepływ energii elektrycznej i sprawną kontrolę instalacji. Charakteryzuje się łatwym montażem oraz solidnym wykonaniem. Jego napięcie znamionowe wynosi 230/400 V, a prąd znamionowy – 125 A. Przełącznik wyposażony jest w cztery bieguny. Urządzenie jest wytrzymałe i bezpieczne, zapewniając bezproblemowe przełączanie prądu pomiędzy siecią a agregatem prądotwórczym. Stosowany w sytuacjach, gdy dostawy prądu są nieregularne lub występują awarie sieci elektrycznej. Użytkownik może samodzielnie przełączyć zasilanie z sieci na agregat, co zapewnia ciągłość dostaw energii elektrycznej.
- Przełącznik modułowy firmy Hager SFT225
To niezawodny element systemów instalacji elektrycznej. Jest to dwubiegunowy przełącznik zapewniający skuteczność i efektywność pracy. Montowany w rozdzielni na szynie DIN, cechuje się wszechstronnym zastosowaniem. Urządzenie posiada dwa moduły i napięcie znamionowe 230 V. Dzięki możliwości przełączania I-0-II, umożliwia wybór sterowania jednym z dwóch obwodów wyjściowych lub ich całkowite wyłączenie.
- Modułowy przełącznik zasilania Hager SF463
Jest to trójbiegunowy przełącznik zasilania konfigurowalny w trybie I-0-II, stosowany w systemach elektrycznych. Obsługuje napięcie 400 VAC i prąd o wartości 63 A. Wyposażony w cztery bieguny i osiem modułów, charakteryzuje się stopniem ochrony IP20. Jego zadaniem jest ręczne przełączanie z zasilania głównego na rezerwowe, np. z agregatu prądotwórczego, UPS-a lub innej sieci elektrycznej. Dzięki temu zapewnia ciągłość w dostawie energii elektrycznej.
Przełączniki są niezbędnymi i wszechstronnymi urządzeniami, wykorzystywanymi w wielu codziennych zastosowaniach. Mogą przyjmować różne formy - od małych przycisków po duże elementy sterujące - oraz działać mechanicznie lub elektrycznie, ręcznie lub zdalnie. Nowoczesne przełączniki, bazujące na technologiach takich jak IGBT, BJT czy MOSFET, zyskują coraz większą popularność dzięki swojej funkcjonalności. Niemniej jednak mechaniczne przełączniki nadal cieszą się dużym zainteresowaniem. Wybór odpowiedniego przełącznika powinien być dostosowany do jego przeznaczenia, co wpływa na funkcjonalność i działanie całego systemu.
Zapraszamy do odwiedzenia hurtowni Elprice, gdzie znajdą Państwo szeroki wybór przełączników dostosowanych do Państwa potrzeb.